4 xã được lựa chọn đạt chuẩn xây dựng nông thôn mới trong 6 tháng đầu năm 2024 có lợi thế là số tiêu chí đạt cao (tính đến hết năm 2023), trong đó Mường Hoa (thị xã Sa Pa) đạt 19/19 tiêu chí (cần duy trì các tiêu chí), Vĩnh Yên (Bảo Yên) đạt 17/19 tiêu chí (2 tiêu chí chưa đạt là cơ sở vật chất văn hóa; hệ thống chính trị và tiếp cận pháp luật), Chiềng Ken (Văn Bàn) đạt 15/19 tiêu chí (4 tiêu chí chưa đạt là giao thông; trường học; cơ sở vật chất văn hóa; môi trường và an toàn thực phẩm), Cam Cọn (Bảo Yên) đạt 13/19 tiêu chí (6 tiêu chí chưa đạt là trường học; cơ sở vật chất văn hóa; thông tin và truyền thông; y tế; môi trường và an toàn thực phẩm; hệ thống chính trị và tiếp cận pháp luật).

Trên cơ sở phân tích, đánh giá những thuận lợi, thách thức trong tổ chức thực hiện các tiêu chí nông thôn mới ở 4 xã, Ban Chỉ đạo các chương trình mục tiêu quốc gia đã yêu cầu các sở, ban, ngành, đoàn thể được phân công giúp đỡ cùng vào cuộc với quyết tâm cao nhất, thường xuyên kiểm tra, đôn đốc đẩy nhanh tiến độ thực hiện các chỉ tiêu, tiêu chí, nội dung thành phần, kịp thời hỗ trợ các xã tháo gỡ khó khăn, vướng mắc. Đối với các huyện và xã, huy động cả hệ thống chính trị vào cuộc, huy động nguồn lực đầu tư để thực hiện các tiêu chí chưa đạt cũng như củng cố tính bền vững của các tiêu chí đã đạt.

Bằng các giải pháp cụ thể, cả 4 xã đã có những cách làm phù hợp với thực tế tại địa phương, trong đó nêu cao quyết tâm, sự nỗ lực của cơ sở, với tinh thần “chỉ bàn làm, không bàn lùi”, nhờ đó, các tiêu chí đã cơ bản đạt theo tiến độ đề ra. Trong 4 xã được lựa chọn đạt chuẩn xây dựng nông thôn mới nói trên thì Cam Cọn là xã có số tiêu chí nông thôn mới chưa đạt nhiều nhất.

Theo ông Hồ Viết Hùng, Chủ tịch UBND xã Cam Cọn (Bảo Yên), qua rà soát, xã đã đạt 19 tiêu chí, nhưng có một số tiêu chí ở mức tối thiểu. Qua tìm hiểu thực tế, đối với một số tiêu chí chưa đạt như y tế, trường học, thông tin và truyền thông, môi trường và an toàn thực phẩm… xã và huyện mới triển khai đầu tư nên có thể có những hạng mục chưa kịp hoàn thành trong tháng 6. Cho nên, vẫn có thể công nhận đã đạt các tiêu chí đó, bởi thực tế “đã triển khai đầu tư thì sẽ phải hoàn thành” dù thời gian có thể dài hơn.

Với xã Vĩnh Yên, hiện 2 tiêu chí còn lại (cơ sở vật chất văn hóa; hệ thống chính trị và tiếp cận pháp luật) cũng được coi là đạt. Tuy nhiên, đối với tiêu chí cơ sở vật chất văn hóa, đang triển khai xây dựng nhà đa năng của xã, nhà văn hóa bản Nậm Mược nhưng trong tháng 7 mới hoàn thành, nhà văn hóa bản Tổng Kim đang điều chỉnh thiết kế.

Đối với Chiềng Ken (Văn Bàn), để đạt chuẩn xây dựng nông thôn mới trong 6 tháng đầu năm 2024, xã phải đạt 4 tiêu chí, gồm giao thông; trường học; cơ sở vật chất văn hóa; môi trường và an toàn thực phẩm.

Ông Vũ Khanh Nguyên, Chủ tịch UBND xã Chiềng Ken cho biết: Đến hết tháng 5, trong 4 tiêu chí phải đạt, xã đã đạt 2 tiêu chí (cơ sở vật chất văn hóa; môi trường và an toàn thực phẩm), 2 tiêu chí còn lại (giao thông, trường học) sẽ đạt vào cuối tháng 6. Tuy nhiên, đối với tiêu chí giao thông, để đạt tiêu chí này phải đầu tư nâng cấp tuyến đường Khánh Yên Hạ đi Tằng Pậu. Hiện Công ty Cổ phần Đầu tư hạ tầng và Giao thông (INTRACOM) đang triển khai đầu tư và thi công.

Theo đại diện INTRACOM, đây là công trình phúc lợi do doanh nghiệp đầu tư cho địa phương, dự kiến hoàn thành trong năm 2024. Tuy nhiên, theo lộ trình xây dựng nông thôn mới của xã, doanh nghiệp sẽ phấn đấu hoàn thành công trình trong tháng 8.

Rõ ràng về lý thuyết, tất cả hạng mục, phần việc để đáp ứng theo các tiêu chí đều được các xã triển khai và có thể công nhận đã đạt, nhưng nếu để đảm bảo làm đến đâu chắc đến đó thì rất cần thêm thời gian để các tiêu chí “cứng” hơn.