Trăm năm cô đơn

Từng nhiều lần dẫn khách qua lại con đường bí ẩn nối liền 2 tỉnh Lào Cai - Lai Châu, porter (người dẫn đường bản địa) người H’Mông Lý A Hừ kể, con đường đá cổ Pavie được xây dựng từ những năm 20 của thế kỷ trước. Thời điểm đó, thực dân Pháp bắt đầu cuộc khai thác thuộc địa lần thứ hai. Bấy giờ, người Pháp chủ trương xây dựng và phát triển nhiều tuyến đường mới ở khu vực Tây Bắc để thuận tiện cho việc thu gom tài nguyên thiên nhiên, khoáng sản của nước ta...

Thống đốc Auguste Jean-Marie Pavie đã cho khảo sát và xây dựng một con đường từ Mường Hum - Sàng Ma Sáo (Lào Cai) vượt đèo Gió thuộc dãy Nhìu Cô San, sang Sàng Ma Pho - Phong Thổ - Mường So. Con đường được xây dựng hoàn toàn bằng đá, xuyên qua rừng già. Bởi vậy, sau khi hình thành, con đường được đặt tên là đường Pavie.

Sau kháng chiến chống Pháp, hòa bình lập lại ở miền Bắc, con đường đá Pavie dần trôi vào quên lãng. Qua năm tháng, hạ tầng giao thông càng tốt lên thì người ta gần như không còn nhớ gì về con đường gian khổ này với những điểm mốc khét tiếng một thời như đỉnh đèo Gió, Bãi chết rét… Từ tổng chiều dài gần 80 km, con đường đá cổ giờ chỉ còn khoảng 15km, kéo từ đầu bản Nhìu Cô San, xã Sàng Ma Sáo (huyện Bát Xát, Lào Cai) sang bản Sàng Ma Pho, xã Sin Suối Hồ (Phong Thổ, Lai Châu).

(Thanh tra)- Được xây dựng từ năm 1920, tuyến đường đá cổ Pavi từng được sử dụng để vận chuyển vũ khí, hàng hóa... dưới thời kỳ Pháp thuộc. Sau gần 100 năm bị lãng quên, tuyến đường Pavi giờ đây đang được “sống lại” khi trở thành một địa điểm du lịch nổi tiếng với những trầm tích lịch sử và phong cảnh hữu tình.

Khắc sâu lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh, thôn Tả Van Dáy 2 (xã Tả Van, thị xã Sa Pa) luôn đi đầu trong việc chỉnh trang, mở rộng tuyến đường, xây dựng đời sống văn hóa khu dân cư, góp phần xây dựng nông thôn mới.

 Những ngày đầu năm 2023, nhiều tuyến đường giao thông nông thôn thuộc xã Hợp Thành (thành phố Lào Cai) đang được gấp rút thi công để phục vụ nhu cầu đi lại của người dân trong dịp đầu xuân.

Cách đây 25 năm, ngày 11/5/1997, đồng chí Võ Văn Kiệt, Ủy viên Bộ Chính trị, Thủ tướng Chính phủ đã đi máy bay trực thăng từ Hà Nội theo dọc sông Hồng lên thăm Lào Cai.

Ngay khi máy bay đáp xuống Quảng trường lớn của tỉnh ở phường Kim Tân (thị xã Lào Cai - nay là thành phố Lào Cai), Thủ tướng Võ Văn Kiệt đã đề nghị lãnh đạo tỉnh Lào Cai đưa đi thị sát khu vực Cửa khẩu Quốc tế Lào Cai và tuyến đường ô tô mới khôi phục từ cầu Hồ Kiều đến Ga quốc tế Lào Cai cùng tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội.

Làm việc với cán bộ chủ chốt của tỉnh, Thủ tướng Võ Văn Kiệt biểu dương thành tích mọi mặt của Lào Cai sau 6 năm tái lập tỉnh, ủng hộ Lào Cai tái lập thị xã tỉnh lỵ trên vị trí xưa ở vùng biên giới, đồng thời mong muốn Đảng bộ, chính quyền, đoàn thể và Nhân dân các dân tộc tỉnh Lào Cai phát huy tinh thần đoàn kết, phấn đấu xây dựng quê hương giàu đẹp, góp phần bảo vệ vững chắc biên cương Tổ quốc.

Kết thúc cuộc làm việc, Thủ tướng Võ Văn Kiệt chúc "Tỉnh Lào Cai sớm là con Rồng của vùng núi phía Bắc trong phát triển kinh tế - xã hội"...

Trong hơn 6 năm đảm nhiệm trọng trách Thủ tướng Chính phủ, Đồng chí Võ Văn Kiệt đã 2 lần lên thăm Lào Cai. Ông cũng là Thủ tướng đầu tiên thăm Lào Cai sau ngày tái lập tỉnh (chuyến thăm diễn ra vào tháng 8/1992).

Tình cảm đặc biệt và hình ảnh cảm động của Thủ tướng Võ Văn Kiệt thăm tỉnh Lào Cai còn in mãi trong lòng nhiều cán bộ, Nhân dân các dân tộc tỉnh Lào Cai.

Nhân kỷ niệm 100 năm Ngày sinh của cố Thủ tướng Võ Văn Kiệt, xin trân trọng giới thiệu một số hình ảnh chuyến lên thăm tỉnh Lào Cai của ông vào ngày 11/5/1997 do phóng viên Báo Lào Cai ghi lại: